درنگ نامه

هرگاه در کاری که برایت پیش آمده است احتیاج به مشورت پیدا کردی ابتدا آن را با جوانان در میان بگذار؛ زیرا جوانان تیز هوش تر و از سرعت حدس بیشتری بر خوردارند٬ سپس درباره ی آن با میان سالان و پیران رایزنی کن تا عیبش را بیابند و نیکش را برگزینند؛ چرا که آنان از تجربه بیشتری برخوردارند. منبع : شرح نهج البلاغه لابن ابی الحدید ٢٠/٣٣٧

درنگ نامه

هرگاه در کاری که برایت پیش آمده است احتیاج به مشورت پیدا کردی ابتدا آن را با جوانان در میان بگذار؛ زیرا جوانان تیز هوش تر و از سرعت حدس بیشتری بر خوردارند٬ سپس درباره ی آن با میان سالان و پیران رایزنی کن تا عیبش را بیابند و نیکش را برگزینند؛ چرا که آنان از تجربه بیشتری برخوردارند. منبع : شرح نهج البلاغه لابن ابی الحدید ٢٠/٣٣٧

درنگ نامه

با سلام خدمت شما ، هدف از این وبلاگ ایجاد لحظه ای تامل بر روی مسائل جاری زندگی است پس می توانیم با اندکی درنگ نسبت به مسائل روزمره ، زندگی را این بار با هم و از دریچه ای دیگر بنگریم .

آخرین نظرات
  • ۱۲ اسفند ۹۵، ۱۰:۱۸ - محمد
    سلام

پوشش داده شده در سایت خوانسارنیوز

آلوی زرد خوانساری جزو میوهای هسته دار و پاییزی شهر خوانسار می باشد که از دیرباز در این شهر کشت می شود . این درخت در آب و هوای کوهستانی و سردسیری به خوبی رشد می کند و نیاز به خاک رسی و شنی و نیز آب فراوان دارد و خوانسار به دلیل دارا بودن تمام این ویژگیها بستر مناسبی برای رشد و باردهی فراوان این گونه ی درختی شده است . امروز از 2100 هکتار باغستانهای شهرستان حدود 170 هکتار آن به کشت این میوه اختصاص دارد و روز به روز استقبال از کشت و پرورش آن در میان کشاورزان خوانساری بالاتر می رود . شاید دلیل سرعت گرفتن پرورش این گونه ی درختی که در سه دهه ی اخیر به یکی از سوغاتی های اصلی شهر مبدل گشته علاوه بر بستر مناسب اقلیم خوانسار برای پرورش آن ، فصل گل دهی مناسب این درخت در ابتدای اردیبهشت ماه و دور بودن آن از گزند سرمازدگی ، مقاوم بودن این میوه در برابر بلاهای جوی همچون بارشهای باران و تگرگ بهاری ، تکثیر سریع و در دسترس بودن نهال این درخت که از روش پاجوش به صورت طبیعی به وجود می آید ، باردهی زود هنگام این میوه از سال چهارم به بعد ، خوش طعم و رنگ بودن این میوه در خوانسار نسبت به سایر نقاط ایران و مهمتر از همه ورود روش جدید فرآوری نمکی کردن این میوه ، همه و همه کمک کرده تا امروز آلوی زرد خوانساری و فرآورده ی نمکی شده ی آن را به عنوان یکی از اصلی ترین و مهمترین سوغاتیهای شهرستان خوانسار معرفی کنیم .

 

 

جالب است بدانیم تا دهه ی شصت قرن حاضر میوه ی آلو زرد در بین مردم خوانسار به دلیل عدم بازده اقتصادی و محدود بودن روشهای فرآوری آن به خشکبار ، از ارزش چندانی برخوردار نبود و باغداران به داشتن چند درخت برای مصرف میوه ی تره بار و نیز تهیه ی لواشک و آلو پوست کنده که آن هم نیاز به تحمل مشقت و صرف زمان زیادی داشت اکتفا می کردند . در آن زمان علاوه بر رونق کشت گندم و جو ، سیب زمینی ، تنباکو ، یونجه و برخی از حبوبات ، کاشت میوه هایی همچون آلوچه ، آلبالو ، بادام، فندق و خصوصا گردو ، سیب ، هلو ، انواع گلابی های خوش طعم همچون شاه میوه های خوانساری ، انگور و نیز زردآلو رواج گسترده ای داشت . در نتیجه فرآورده های این میوه ها از برترین تولیدات خوانسار محسوب می شد که می توان به پره زردآلو ( تفتاله ) ، پره هلو ( هلگاله ) ، سیب خشک ( هلموله ) ، می پخت ( شیره ی انگور به همراه آرد ) ، مویز ، کشمش ، آلوچه خشک ، آلبالو خشک و مغزیجات گردو و بادام و فندق و نیز تندچه ( مغز شیرین شده ی هسته های تلخ زردآلو و بادام ) اشاره داشت .

 

شاید با نگاهی ساده بر مکتوبات خوانسار نامه های قدیم و حتی بروشورهای معرفی خوانسار در ایامی نچندان دور این موضوع به راحتی قابل استنباط باشد .

درست در زمانی که آلو زرد ارزش چندانی نداشت و باغداران ناچار به بسته بندی این میوه برای ارسال به میدانهای تره بار اطراف می شدند و داشتن این میوه را برای یک باغ عیب می دانستند ، ورود روشی جدید در فرآوری این میوه ، تحولی بزرگ در بخش کشاورزی خوانسار ایجاد کرد و مبدأی شد برای تلاشی نو و شکل جدیدی از : زندگی ، تلاش و کوشش ، اقتصاد شهری ، اشتغال فصلی ، آداب و رسوم ، منظره ی شهری و....

داستان از آنجا شروع شد که عده ای از تجار شهرهای مرکزی ایران همچون تویسرکان که هر ساله برای خرید خشکبار به خوانسار می آمدند پی به این نکته بردند که خوانساریها آلو زرد را کم ارزش می پندارند و حاضرند برای فروش آن پول کمی دریافت کنند . در نتیجه شروع به خرید این میوه کردند و در بیایانهای اطراف شهر مشغول به نمکی کردن آن شدند . به یکباره برخی از مردم شهر کنجکاو شدند تا ببینند قضیه چیست ! تا اینکه بعد از مدتی جسته و گریخته از اصل ماجرا مطلع شدند . اما هنوز اطلاعات روش تهیه ی این فرآورده ضعیف بود تا هنگامی که برخی از زنبورداران خوانساری که منطقه ی ییلاقی خود را در اطراف همدان انتخاب می کردند ، علاوه بر آگاهی از روش این فرآیند ، پی به ارزش اقتصادی مناسب آلو نمکی بردند . این آگاهی مقدمه ای شد تا کشاورزان به سرعت به انجام این روش بپردازند و پنداشتند که نمکی کردن آلو بهتر از فروش تره بار آن است و با این کار لااقل می شود عمر نگهداری این محصول را بالا برد . به تدریج باغداران احساس کردند که این کار بسیار ساده تر و راحتر از زردآلو پهن کردن یا هلو مغز قند کردن است .

 

 

هم دور ریز کمتر می شود و هم ماندگاری بالاتر می رود . همچنین نیاز کمتری به نیروی انسانی دارد و می شود در بازه زمانی کوتاه تری مقدار بسیار بیشتری از این میوه را به خشکبار تبدیل کرد . به علاوه ارزش اقتصادی بهتری را هم داراست . پس تغییر باغستانهای درهم و برهم سیب ، زردآلو ، هلو ، گیلاس ، گلابی و... به باغهای یکدست آلو شروع شد . با زیر بار آمدن اولین نهالستانهای جدید آلو ، استقبال باز هم بالاتر رفت و این بار علاوه بر تبدیل زمینهای مزروعی گندم ، جو ، سیب زمینی ، تنباکو ، یونجه به نهالستانهای آلو ، متاسفانه در فقر مشاوره های کارشناسی عده ای پا را فراتر از این گذاشتند و برای ایجاد منطقه ای آفتاب رو ، به قطع درختان سایه انداز و با ارزشی همچون گردو پرداختند .

کم کم ورود این مهمان تازه وارد یعنی فکر و روش نمکی کردن آلو به خوانسار ، تا حدودی باعث تغییر شیوه ی زندگی و اقتصاد مردم شهر هم شد . دیگر کسی سراغ بار سیب زمینی و یا پره هلو و پره سیب را نمی گرفت ! کسی حوصله زردالو پهن کردن یا آلبالو چیدن را نداشت ! کشاورزان دل و دماغ کاشتن تنباکو را هم نداشتند ! یونجه کاشتن هم شد بی ارزش ترین کار ممکن ! در نتیجه آن صحنه های زیبای چیدن علوفه و خرمن و خورد کردن آن و جمع آوری کاه نیز کمرنگ تر شد . دیگر از نگهداری گاو و گوسفند خانگی و متعاقبا روشهای تولید انواع فراورده های لبنیات محلی در خانه های خوانساریها کمتر وکمتر نمونه ای دیده می شد . حالا مردم فقط و فقط به کشت میوه ای فکر می کردند که تا دیروز ارزشی نداشت و به محص رسیدنش روی دستشان می ماند ولی امروز در ظاهر شده بود سود آورترین محصول کشاورزی شهر !

به دلیل گسترده شدن تولید فراورده ی آلو نمکی و نیازمند بودن به تعداد نفرات و فضای زیاد کم کم همزمان با برداشت این محصول اشتغال های فصلی کارگری ، فروش نمک و هیزم ، اجاره زمین و فضای مخصوص جهت تولید و خشک کردن آلو نمکی نیز در شهر رونق گرفت .

در نتیجه علاوه بر اشتغال زایی فصلی ناظر به وجود آمدن آداب و رسوم های جدیدی در هنگام برداشت این میوه و تبدیل آن به آلو نمکی در بین خانواده های خوانساری هستیم . با فرا رسیدن شهریور ماه و فصل برداشت میوه ی آلو ، صحنه هایی بی بدیل را در سطح شهر خوانسار می بینیم .....

 

امروز کشت آلو زرد در خوانسار بسیار رایج شده و بسیاری از باغستانهای شهرستان تحت کشت این محصول قرار گرفته است . این میوه و فرآورده ی آن در بین ما خوانساریها بسیار محبوب و پرسود تلقی می شود و شهریور ماه را فصل آلوی خوانسار می پنداریم . گویی آلو پزی این ماه جزوی از اتفاقات مهم شهرستان است . تقریبا بیش از نیمی از مردم شهرستان درگیر این کار هستند و با آن لذت می برند و زندگی می کنند . اکنون با یک چرخش کوچک در شهر شاهد صحنه هایی زیبا از آیین آلوپزی خانواده های خوانساری هستیم . بسیج خانواده ها به همراه پدر و مادرها و با حضور فرزندان و نوهها زیر سایه ی پربرکت پدر و مادر بزرگ ها . چه زیباست . کوچک و بزرگ . زن و مرد . همه و همه در یک جا . لحظه های ناب باهم بودن فرزندان و والدین ، خاطره گویی و شعر خوانی پدر و مادر بزرگ ها و شوق و بازی کودکان در سایه سار بزرگان همه پر است از شور و نشاط زندگی . تصاویری ناب برای دوربینهای هر گردشگر . آیینی زیبا و دیدنی ...

 

 

امروز خوانسار را با نام آلویش می شناسند و بردن یک بسته آلو نمکی در کنار یک بسته گز و یک شیشه عسل خوانسار برای دوستان و آشنایان امریست ضروری و طبیعی . امروز آلو زرد و آیین آلوپزی جزوی از زندگی ما خوانساریها شده  و به آن مفتخریم . پس بیاییم این میراث ناملموس را گرامی تر بداریم ....

 

 

 

 

 

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۹۵/۰۶/۲۰
ایمان نبی

نظرات  (۱)

خسته نباشی دل پاکان
پاسخ:
زنده باشی همنفس

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی